Ngành thép Việt Nam đang đối mặt với những thách thức lớn trong nửa đầu năm 2024. Từ sự giảm sút về nhu cầu tiêu thụ đến áp lực cạnh tranh gia tăng từ thép nhập khẩu, các nhà máy luyện thép và doanh nghiệp sản xuất thép đang phải tìm kiếm các giải pháp để duy trì sự ổn định và phát triển.
Các biến động tài chính của doanh nghiệp thép
Trong nửa đầu năm 2024, ngành thép Việt Nam chứng kiến sự biến động lớn về tài chính của các công ty trong ngành. Thép Tiến Lên [mã chứng khoán TLH] đạt doanh thu 2.895,1 tỷ đồng, tăng 8,7% so với cùng kỳ năm 2023. Tuy nhiên, lợi nhuận sau thuế của công ty lại âm 152,2 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ năm ngoái lãi 11,32 tỷ đồng.
Đối với Đầu tư Thương mại SMC [mã chứng khoán SMC], doanh nghiệp san xuat thep này gặp khó khăn trong việc thu hồi công nợ từ các đối tác như Novaland và Hòa Bình, dẫn đến doanh thu giảm gần 40% so với năm 2023, xuống còn 4.470 tỷ đồng. Mặc dù lợi nhuận cốt lõi âm 340 tỷ đồng, doanh nghiệp vẫn ghi nhận lợi nhuận sau thuế 65 tỷ đồng nhờ vào doanh thu tài chính và lợi nhuận khác tăng đột biến.
Thép tồn kho đang có xu hướng tăng
Xu hướng tích trữ hàng tồn
Bên cạnh những khó khăn của Đầu tư Thương mại SMC và Thép Pomina [mã chứng khoán POM], nhiều doanh nghiệp thép niêm yết đã tích trữ hàng tồn kho với hy vọng đón đầu sự hồi phục của thị trường bất động sản.
Công ty Hoa Sen, tính đến cuối quý III niên độ tài chính 2023 – 2024, đã tăng giá trị hàng tồn kho lên 33,2%, đạt 10.157,8 tỷ đồng, chiếm 51,5% tổng tài sản. Để đối ứng với việc tăng tồn kho, Công ty tăng nợ vay 102,4%, lên 5.944,1 tỷ đồng. Tương tự, Thép Việt Nam [mã chứng khoán TVN] ghi nhận hàng tồn kho cuối quý II/2024 tăng 23,4% so với đầu năm, đạt 4.984,4 tỷ đồng, trong khi nợ vay tăng 12,9%, lên 8.780,8 tỷ đồng.
Ông Trần Nhật Trung, Giám đốc Phân tích tại Công ty Chứng khoán ACB, nhận xét rằng giá thép Việt Nam vẫn tiếp tục giảm từ đầu năm 2024, gây khó khăn cho các doanh nghiệp sản xuất thép, đặc biệt là các công ty thương mại. Các doanh nghiệp phải đối mặt với tình trạng hàng tồn kho gia tăng và áp lực từ giá thép giảm.
Đồng quan điểm, ông Lâm Gia Khang, phụ trách chiến lược thị trường tại Công ty Chứng khoán VietinBank, cho rằng việc tăng tồn kho bằng vay nợ tài chính là chiến lược rủi ro cao trong giai đoạn hiện nay. Thép nhập khẩu [thép cuộn, thép gân] từ Trung Quốc vào Việt Nam đã tăng 84% trong 5 tháng đầu năm 2024, làm gia tăng cạnh tranh và gây áp lực lên giá thép trong nước. Đồng thời, việc Ủy ban châu Âu điều tra chống bán phá giá đối với thép cuộn cán nóng nhập khẩu từ Việt Nam có thể ảnh hưởng lớn đến hoạt động xuất khẩu của các doanh nghiệp thép.
Những kỳ vọng cho thị trường thép
Tỷ lệ hàng tồn kho trên tổng tài sản của các doanh nghiệp thép đang dần trở lại mức cao của giai đoạn 2021 – 2022. Tuy nhiên, triển vọng ngắn hạn cho ngành thép vẫn gặp nhiều thách thức. Ông Trung dự đoán rằng thị trường bất động sản sẽ chỉ thực sự phục hồi vào năm 2025 – 2026, tạo động lực cho ngành thép tăng trưởng bền vững.
Các doanh nghiệp thép cần phải theo dõi chặt chẽ biến động giá thép và điều chỉnh chiến lược kinh doanh để tối ưu hóa hiệu quả và giảm thiểu rủi ro trong giai đoạn hiện nay.