Ngành thép đã vượt qua giai đoạn khó khăn, song nhu cầu tiêu thụ của các tập đoàn thép vẫn chưa tăng trưởng mạnh. Mặc dù vậy nhưng ngành thép vẫn có động lực để đẩy mạnh hoạt động bán hàng, giảm giá thép để tăng năng lực cạnh tranh.
Giảm giá thép để tăng cạnh tranh trên thị trường
Ngành thép đã trải qua giai đoạn khó khăn từ nửa cuối năm 2022 khi giá nguyên vật liệu đầu vào tăng cao, nhu cầu sử dụng thép sụt giảm. Điều này dẫn đến việc nhiều doanh nghiệp thép rơi vào tình trạng thua lỗ kéo dài.
Sang quý I/2023, nhu cầu tiêu thụ thép vẫn rơi vào thế ảm đạm. Đứng trước áp lực về giá chi phí nguyên vật liệu đầu vào, không ít doanh nghiệp sản xuất thép buộc phải tăng giá bán. Nhưng điều này khiến nha may thep giảm lợi thế cạnh tranh và dẫn đến xu hướng giảm giá thép, chịu lỗ để tăng tính cạnh tranh, kích thích nhu cầu. Giá thép xây dựng từ đầu năm 2023 đã trải qua hơn 10 đợt giảm giá liên tục, trong đó giá thép CB240 dao động khoảng 13,74 – 14,48 triệu đồng/tấn, giá thép D10 khoảng 14,06 – 15,1 triệu đồng/tấn.
Tập đoàn thép dần lấy lại lợi thế trong giai đoạn cuối năm 2023
Lý do đầu tiên dẫn đến giá thép giảm là vì giá nguyên liệu sản xuất thép những tháng đầu năm 2023 cao, khiến các doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc bù đắp chi phí sản xuất và cắt lỗ. Tình hình tiêu thụ thép trong nước yếu do thị trường bất động sản đóng băng, dự án mới chưa triển khai nhiều dẫn đến lượng thép sử dụng cho các công trình chưa cao.
Theo số liệu của Hiệp hội Thép Việt Nam, trong 6 tháng đầu năm 2023, sản lượng thép xây dựng đạt con số gần 5 triệu tấn – giảm 25,5%. Sản lượng tiêu thụ chỉ đạt khoảng 5,1 triệu tấn, xuất khẩu dao động 831.000 tấn, giảm 38% so với cùng kỳ năm 2022.
Lý do thứ 2 của việc giảm giá thép đến từ hoạt động xuất khẩu. Tình hình xuất khẩu của nhà máy sản xuất thép hiện gặp khá nhiều khó khăn do nền kinh tế châu Âu đứng trước nguy cơ suy thoái.
Lý do thứ 3 là vì Trung Quốc đẩy mạnh xuất khẩu thép và giảm giá mạnh để tăng mức độ cạnh tranh do nhu cầu tại thị trường nội địa suy yếu. 6 tháng đầu năm 2023 ghi nhận sản lượng xuất khẩu thép tăng 41% so với cùng kỳ. Đến cuối năm 2023, dự báo sản lượng thép xuất khẩu của Trung Quốc có thể đạt con số lên đến 77 triệu tấn.
Điểm sáng cho ngành thép đến từ hoạt động sản xuất thép cuộn
Thép xanh hứa hẹn trở thành xu hướng mới để công ty thép nâng cao năng lực cạnh tranh, tiến sâu vào các thị trường xuất khẩu. Dù khó khăn vẫn chưa chấm dứt ngay lập tức nhưng hoạt động xuất khẩu thép cuộn cán nóng diễn ra khá tích cực.
Thực tế cho thấy hoạt động xuất khẩu thép sang Mỹ được chú trọng khá nhiều. Giá thép cuộn cán nóng tại Mỹ cao hơn khá nhiều so với thị trường Việt, dao động trong khoảng 900 – 1.000 USD/tấn và cao hơn 300 – 400 USD/tấn so với thị trường châu Á.
Xanh hóa ngành thép để cải thiện cạnh tranh
Thép là ngành phát thải CO2 khá cao, do đó để đảm bảo mục tiêu cắt giảm khí thải, sản xuất thép xanh đang trở thành xu hướng tất yếu. Việc giảm phát thải khí nhà kính kỳ vọng sẽ đem lại sự đổi mới sáng tạo, chuyển giao công nghệ carbon thấp, chuyển đổi năng lượng xanh và xây dựng mô hình kinh tế tuần hoàn.
Xanh hóa ngành thép là hành động cần làm trong tương lai gần. Mặc dù vẫn tồn tại nhiều thách thức cùng số vốn lớn, song thép xanh vẫn là nền tảng để nha may san xuat thep nâng cao năng lực cạnh tranh, cải thiện hoạt động xuất khẩu khi nhu cầu thị trường quay trở lại.