Với việc các quốc gia nhập khẩu thép đang đặt ra những yêu cầu nghiêm ngặt hơn liên quan đến trách nhiệm xã hội và môi trường, các nhà máy sản xuất thép trong nước buộc phải điều chỉnh để thích ứng.
Cụ thể, từ tháng 3/2024, thị trường EU đã bắt đầu đưa ra các tiêu chuẩn mới như thiết kế sinh thái, chuẩn mực về bền vững, và minh bạch trong chuỗi cung ứng. Những yêu cầu này không chỉ ảnh hưởng tới ngành thép nội địa mà còn tác động tới việc xuất khẩu thép sang các thị trường quốc tế, đặc biệt là EU.
Doanh nghiệp cần chủ động thay đổi
Hiệp hội Thép Việt Nam [VSA] đã chỉ ra rằng, ngành san xuat thep tại Việt Nam có mức phát thải khí nhà kính rất cao, lên tới 3,5 tỷ tấn CO2 mỗi năm, chiếm khoảng 7-9% tổng lượng phát thải quốc gia và 45% lượng phát thải công nghiệp. Điều này khiến cho các doanh nghiệp trong ngành phải đối mặt với những thách thức lớn, đặc biệt khi EU áp dụng Cơ chế Điều chỉnh Các-bon tại Biên giới [CBAM], bắt buộc các sản phẩm thép phải tuân thủ các tiêu chuẩn phát thải các-bon thấp.
Tuy nhiên, Chủ tịch VSA, ông Nghiêm Xuân Đa, lại nhìn nhận những thách thức này như một cơ hội để “lột xác” ngành thép theo hướng hiện đại hóa và phát triển bền vững. Bởi lẽ, việc áp dụng các công nghệ mới như sử dụng năng lượng hydro, lò nung điện tái tạo, và công nghệ thu giữ các-bon sẽ giúp các nhà máy sản xuất thép giảm thiểu đáng kể lượng khí thải, đáp ứng được các yêu cầu khắt khe từ thị trường quốc tế.
Nhà máy thép cần nâng cấp công nghệ đáp ứng xu hướng xanh hóa
Lợi ích từ việc chủ động chuyển đổi xanh
Việc các doanh nghiệp trong ngành thép chủ động thực hiện chuyển đổi xanh không chỉ giúp họ đáp ứng được những tiêu chuẩn ngày càng khắt khe từ EU mà còn mở ra cơ hội tiếp cận thị trường sản phẩm xanh đầy tiềm năng. Khi nhu cầu của người tiêu dùng toàn cầu ngày càng hướng tới các sản phẩm bền vững, những doanh nghiệp tiên phong trong việc áp dụng các công nghệ và quy trình sản xuất xanh sẽ có ưu thế lớn trong việc mở rộng thị trường và tăng cường sự cạnh tranh.
Các cơ quan quản lý nhà nước, hiệp hội, và tổ chức có thể đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ quá trình chuyển đổi xanh của doanh nghiệp thông qua cung cấp thông tin, tư vấn, và hướng dẫn thực hiện các tiêu chuẩn mới. Đồng thời, cần phối hợp với các thị trường xuất khẩu để đưa ra các chương trình hỗ trợ kỹ thuật, giúp doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận và áp dụng công nghệ giảm phát thải.
Tóm lại, mặc dù thách thức từ việc chuyển đổi xanh là không nhỏ, nhưng đây chính là cơ hội để các nhà máy luyện thép tại Việt Nam tiến tới sự phát triển bền vững và tạo dựng vị thế cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Việc đầu tư vào công nghệ xanh không chỉ giúp doanh nghiệp duy trì hoạt động xuất khẩu mà còn đóng góp vào nỗ lực toàn cầu trong việc bảo vệ môi trường.