Phát thải khí nhà kính đóng vai trò quan trọng với các tập đoàn thép trong nước nhằm hướng đến mục tiêu mức phát thải ròng bằng 0. Để đạt được điều này chúng ta cần áp dụng nhiều biện pháp khác nhau.
Hiện trạng phát thải trong sản xuất thép tại Việt Nam
Các nhà máy sản xuất thép trong nước sẽ thải ra khoảng 122,5 triệu tấn CO2 vào năm 2025 và khoảng 132,9 triệu tấn vào năm 2030, chiếm khoảng 17% tổng lượng khí thải của cả nước. Mức phát thải này cao hơn trung bình của thế giới, cụ thể 23 – xấp xỉ 30%.
Trong giai đoạn 2016 – 2023, lượng phát thải khí nhà kính trong ngành thép tăng trung bình 9% từ 178 triệu tấn CO2 năm 2015 lên 646 triệu tấn năm 2030, dự kiến lên tới 1.388 triệu tấn vào năm 2050. Sản lượng thép sản xuất của Việt Nam năm 2020 đạt 20 triệu tấn thép thô và 29,3 triệu tấn thép thành phẩm [thép dây cuộn, thép thanh vằn…]. Đáng chú ý, quy mô toàn ngành thép chiếm khoảng 5% GDP của Việt Nam. Với các số liệu thông kê này, các doanh nghiệp thép cần phải tích cực chuyển đổi công nghệ, giảm phát thải khí nhà kính.
Chuyển đổi công nghệ hiện đại là điều cần thiết cho các nhà máy sản xuất thép
Các giải pháp được đề ra đó chính là: Thực thi hiệu quả năng lượng, điện khí hóa và sử dụng nhiên – nguyên liệu carbon thấp, lưu trữ năng lượng, thực thi CCUS [công nghệ – thị trường – chính sách] cũng như sử dụng năng lượng hiệu quả và năng lượng mới.
Các nhà máy thép có thể sử dụng nhiên liệu thay thế; công nghệ lò nấu luyện lửa, tinh luyện thép phế thu hồi Cu, Sn và kim loại khác; thu hồi khí lò cao 90%+CCS. Đồng thời sử dụng công nghệ tiên tiến để tối ưu hóa việc sử dụng nguyên liệu; công nghệ IT để tăng hiệu quả năng lượng… Những giải pháp này đã được áp dụng tại một số doanh nghiệp sản xuất thép xây dựng [thép cuộn, thép thanh vằn] tại Việt Nam.
Doanh nghiệp thép cần quan tâm đến việc đầu tư, ứng dụng công nghệ BAT nhằm áp dụng phương pháp kỹ thuật tốt nhất hiện có. Điều này mang đến nhiều lợi ích không chỉ cho doanh nghiệp và cộng đồng, giảm khí nhà kính, góp phần giảm tình trạng biến đổi khí hậu. Nhưng muốn hiệu quả cao, phải cần đến sự hỗ trợ từ Chính phủ và các cơ quan liên quan về các việc như xây dựng và cập nhật định mức năng lượng; nâng cao năng lực và hỗ trợ kỹ thuật giúp doanh nghiệp hiểu rõ về công nghệ giảm phát thải phù hợp. Đặc biệt là cần đẩy mạnh hỗ trợ tài chính “xanh và sạch” cho doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận và mạnh dạn áp dụng các công nghệ giảm phát thải.