Ngành sản xuất thép toàn cầu đang đối mặt với nhiều thách thức trong giai đoạn 2024-2025, tuy nhiên vẫn có những tín hiệu tích cực về khả năng phục hồi, đặc biệt trong các lĩnh vực thép xây dựng và cơ sở hạ tầng.
Dự đoán triển vọng thị trường thép toàn cầu
Theo Hiệp hội Thép Thế giới [WSA], nhu cầu thép toàn cầu dự kiến giảm 0,9% trong năm 2024, chủ yếu do khủng hoảng bất động sản tại Trung Quốc. Tiêu thụ thép tại Trung Quốc được dự báo giảm 3% xuống còn 883 triệu tấn, kéo theo tác động tiêu cực đến các nước như Hoa Kỳ, Nhật Bản và Hàn Quốc. Trong khi đó, Ấn Độ nổi bật như một điểm sáng với mức tăng trưởng tiêu thụ thép 8% so với cùng kỳ, đạt 138 triệu tấn.
Năm 2025, nhu cầu thép dự kiến có xu hướng phục hồi tại một số khu vực nhờ các biện pháp kích thích kinh tế và giảm lãi suất. Tiêu thụ thép tại Ấn Độ tiếp tục tăng mạnh 8%, trong khi EU ghi nhận mức tăng trưởng 4,1% nhờ sự khởi sắc của ngành xây dựng và sản xuất ô tô. Tại khu vực Đông Nam Á, nhu cầu thép được kỳ vọng tăng 5% mỗi năm trong giai đoạn 2024-2025, với điểm nhấn là Malaysia và Indonesia.
Kỳ vọng tiêu thụ thép toàn cầu năm sau sẽ tăng
Tình hình sản xuất thép tại Việt Nam
Trong nước, ngành thép xây dựng được kỳ vọng hưởng lợi từ sự gia tăng đầu tư công và nguồn cung nhà ở. Theo dự báo, tổng sản lượng thép tại Việt Nam có thể đạt 19,8 triệu tấn vào năm 2024 [+21% so với cùng kỳ] và 21,8 triệu tấn vào năm 2025 [+10% so với cùng kỳ].
Các yếu tố hỗ trợ bao gồm:
Nguồn cung nhà ở tăng trưởng: Các vướng mắc pháp lý được tháo gỡ nhờ Luật Đất đai sửa đổi, thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển.
Đầu tư công bứt phá: Các dự án lớn như cao tốc Bắc – Nam và sân bay Long Thành dự kiến đẩy mạnh tiêu thụ thép cuộn, thép gân xây dựng trong giai đoạn tới.
Cơ hội cho nhà máy thép trong nước
Dự báo sản lượng thép toàn cầu giảm 1,6% trong 10 tháng đầu năm 2024, đặc biệt do sự cắt giảm tại Trung Quốc [-3%], tạo cơ hội cho các doanh nghiệp thép Việt Nam gia tăng thị phần xuất khẩu. Việc Trung Quốc giảm công suất lò cao và đóng cửa các nhà máy luyện thép cũ để thực hiện mục tiêu “Net Zero” vào năm 2050 cũng mở ra không gian cho các nhà sản xuất thép tại Việt Nam tăng cường hoạt động xuất khẩu, đặc biệt là các sản phẩm thép xây dựng.
Tại châu Âu, sản lượng thép dự kiến tăng 2,3% nhờ giá điện giảm và nhu cầu cao hơn, trong khi các nước phát triển như Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc cũng ghi nhận mức tăng trưởng từ 1%-2% nhờ chính sách giảm lãi suất.
Thách thức và triển vọng
Dù nhu cầu thép toàn cầu có dấu hiệu phục hồi, Trung Quốc – quốc gia sản xuất và tiêu thụ thép lớn nhất thế giới – vẫn tiếp tục giảm sản lượng 1,5% vào năm 2025. Điều này đặt ra thách thức cho các nhà máy luyện thép khi phải cạnh tranh với nguồn cung giảm và thị trường ngày càng phân hóa.
Tuy nhiên, với sự phục hồi của các nền kinh tế lớn và chính sách thúc đẩy xây dựng cơ sở hạ tầng, ngành sản xuất thép và thép xây dựng tại Việt Nam có cơ hội lớn để tận dụng đà tăng trưởng trong năm 2025. Việc nâng cao hiệu quả sản xuất và chất lượng sản phẩm sẽ là chìa khóa giúp các doanh nghiệp thép khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế.