Ngành sản xuất thép là một trong những lĩnh vực công nghiệp có mức phát thải carbon cao nhất thế giới, chiếm khoảng 7-9% lượng khí thải carbon toàn cầu. Để đáp ứng các cam kết giảm phát thải và mục tiêu phát triển bền vững, nhiều tập đoàn thép lớn đang hướng tới sản xuất thép xanh, với mục tiêu giảm phát thải đáng kể.
Tiêu chuẩn phát thải carbon
Theo tiêu chuẩn quốc tế, mức giảm phát thải carbon trong ngành thép cần đạt từ 20-30% so với mức cơ sở năm 2010 vào năm 2030, và tiến tới mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.
Một số công nghệ được triển khai để đạt tiêu chuẩn này bao gồm:
Sử dụng công nghệ lò cao chạy bằng hydro [H2] thay cho than cốc, giúp giảm đến 80% khí CO2.
Thép xanh từ năng lượng tái tạo, như sử dụng điện gió hoặc mặt trời trong quy trình sản xuất.
Thu giữ và lưu trữ carbon [CCUS] để xử lý khí thải CO2 trước khi xả ra môi trường.
Tập đoàn thép ArcelorMittal, một trong những nhà sản xuất lớn nhất thế giới, đã cam kết giảm 25% lượng khí thải vào năm 2030. Công ty thép Hòa Phát tại Việt Nam cũng đặt mục tiêu giảm phát thải thông qua việc ứng dụng các công nghệ hiện đại, nâng cấp dây chuyền sản xuất và tăng cường sử dụng năng lượng tái tạo. SSAB Thụy Điển là một trong những đơn vị tiên phong với sản phẩm thép không phát thải carbon HYBRIT, được kỳ vọng sẽ định hình tương lai của thép xanh.
Giảm phát thải là mục tiêu hàng đầu của nhiều doanh nghiệp thép
Ngành năng lượng hóa thạch: Đây là lĩnh vực phát thải carbon lớn nhất, với khoảng 40% tổng lượng khí thải toàn cầu. Tiêu chuẩn giảm phát thải đối với ngành năng lượng là giảm 50% vào năm 2030 và đạt mức không phát thải vào năm 2050.
Ngành xi măng: Xi măng cũng là một ngành công nghiệp nặng với lượng khí thải cao, chiếm khoảng 8% khí CO2 toàn cầu. Các nhà sản xuất xi măng đang triển khai công nghệ thay thế clinker và tái sử dụng khí thải.
Ngành hóa chất và nhựa: Phát thải carbon từ ngành này phần lớn đến từ quá trình sản xuất nguyên liệu. Các giải pháp chính bao gồm sử dụng hóa chất tái chế và năng lượng sạch.
Việc giảm phát thải carbon trong nhà máy luyện thép và các công ty thép gặp không ít thách thức:
– Chi phí đầu tư cao: Công nghệ sản xuất thép xanh và thiết bị giảm phát thải đòi hỏi vốn lớn.
– Tính khả dụng của năng lượng tái tạo: Không phải mọi quốc gia đều có sẵn cơ sở hạ tầng năng lượng tái tạo để đáp ứng sản xuất thép xanh.
– Cạnh tranh thị trường: Giá thành thép xanh thường cao hơn thép thông thường, tạo áp lực cạnh tranh.
Mặc dù khó khăn, sản xuất thép xanh là một xu hướng tất yếu nhằm đáp ứng nhu cầu của xã hội và các quy định về môi trường. Việc chuyển đổi sang thép xanh không chỉ giúp giảm phát thải carbon mà còn tạo ra lợi thế cạnh tranh bền vững cho các tập đoàn thép. Đồng thời, sự cải thiện nhận thức về sản phẩm thân thiện với môi trường sẽ thúc đẩy các ngành công nghiệp khác cũng áp dụng mô hình giảm phát thải tương tự.
Ngành sản xuất thép, với vai trò quan trọng trong xây dựng và công nghiệp, đang dần chuyển mình để trở thành một trong những nhân tố chính giúp giảm thiểu tác động tiêu cực đến khí hậu toàn cầu.