Ngành thép, đặc biệt là sản xuất thép, được xem là nền tảng quan trọng cho các ngành công nghiệp khác. Trong bối cảnh thị trường thép thế giới có nhiều biến động, các nhà máy thép tại Việt Nam vừa đối mặt với áp lực cạnh tranh vừa tìm kiếm cơ hội phát triển nhờ nhu cầu trong nước.
Tác động từ giá thép toàn cầu
Sau thời gian suy giảm mạnh, giá thép cây và thép cuộn cán nóng [HRC] tại Trung Quốc – thị trường sản xuất và tiêu thụ thép lớn nhất thế giới – đã phục hồi đáng kể vào cuối tháng 9/2024. Theo MXV, giá thép cây tăng gần 10%, còn giá HRC tăng hơn 12%. Giá quặng sắt, nguyên liệu quan trọng trong sản xuất thép, cũng tăng hơn 14%, tạo áp lực lên các nhà máy thép trên toàn cầu, trong đó có Việt Nam.
Tuy nhiên, mức tăng giá này chủ yếu đến từ yếu tố tâm lý khi Trung Quốc tung ra gói kích thích kinh tế lớn. Điều này khiến giá thép nhanh chóng giảm trở lại vào nửa sau tháng 10 khi lĩnh vực bất động sản – phân khúc tiêu thụ thép lớn nhất – vẫn chìm trong khủng hoảng.
Bất động sản, lĩnh vực tiêu thụ thép chủ yếu, vẫn còn nhiều khó khăn
Thị trường thép Việt Nam, vốn chịu ảnh hưởng mạnh từ biến động giá tại Trung Quốc, cũng ghi nhận một số tín hiệu tích cực. Theo Hiệp hội Thép Việt Nam [VSA], sản lượng thép thành phẩm tiêu thụ trong nước 10 tháng đầu năm 2024 đạt 24,47 triệu tấn, tăng 15,6% so với cùng kỳ năm trước. Đây là cơ hội để các công ty thép cải thiện doanh thu và tận dụng nhu cầu xây dựng gia tăng.
Tuy vậy, ngành sản xuất thép Việt Nam cũng đối mặt với những thách thức lớn. Sự dư thừa công suất tại Trung Quốc khiến thép giá rẻ tràn ngập thị trường quốc tế, tạo áp lực cạnh tranh mạnh mẽ. Các nhà máy thép trong nước cần đẩy mạnh đầu tư công nghệ, tối ưu hóa sản xuất để giảm chi phí, đồng thời tăng chất lượng sản phẩm nhằm duy trì lợi thế cạnh tranh.
Trong bối cảnh kinh tế thế giới vẫn nhiều bất ổn, các nhà máy thép tại Việt Nam cần chú trọng vào phát triển bền vững. Một số chiến lược có thể kể đến là tối ưu hóa chuỗi cung ứng nguyên liệu, đa dạng hóa thị trường xuất khẩu và nâng cao năng lực sản xuất các loại thép có giá trị gia tăng cao như thép chất lượng cao, thép chịu lực.
Ngoài ra, các công ty thép cần tận dụng nhu cầu trong nước, đặc biệt khi Chính phủ đẩy mạnh giải ngân đầu tư công cho các dự án hạ tầng lớn. Đây là cơ hội để ngành thép Việt Nam khẳng định vai trò trong chuỗi cung ứng khu vực, đồng thời thúc đẩy các nhà máy thép nâng cao năng suất và hiệu quả kinh doanh.