Trung hòa cacbon trong sản xuất công nghiệp là mục tiêu quan trọng của Chính phủ để hành động chống biến đổi khí hậu. Đặc biệt các nhà máy sản xuất thép phải cải tiến quy trình công nghệ để giảm thiểu ô nhiễm môi trường.
Theo Ủy ban Liên Chính phủ về Biến đổi khí hậu [IPCC], sau ngành điện, công nghiệp nặng là nguồn phát thải carbon lớn nhất, chiếm 27% tổng lượng khí thải CO2 toàn cầu. Trong đó, chất thải lớn nhất là xi măng, tiếp theo là sản xuất thép và hóa dầu. Phát triển cơ sở hạ tầng bao gồm sắt, thép, xi măng, nhôm và hóa chất là nguyên nhân gây ra 60% lượng khí thải ngành công nghiệp hiện nay. Trong đó, chỉ riêng lĩnh vực xây dựng toàn cầu sẽ chịu trách nhiệm thải ra 470 tỷ tấn carbon dioxide vào năm 2050.
Về ngành xi măng, hơn một nửa lượng CO2 phát thải trong quá trình sản xuất clinker, còn lại đến từ quá trình nghiền clinker. Các sản phẩm xi măng PC40 và PC50 với hàm lượng clinker cao phát thải CO2 trung bình khoảng 870kg/tấn xi măng ra môi trường.
Tăng cường sử dụng thép phế liệu giảm ô nhiễm môi trường
Với ngành thép, Việt Nam là nước tiêu thụ nguyên liệu thô cao, nhất là sử dụng than cốc ngoài ra các khí thải khác như bụi, NOx, SOx, kim loại nặng, Dioxin/Furan và các chất POP khác, các chất ô nhiễm trong nước thải và tiếng ồn cũng có liên quan…
Theo Hiệp hội Thép thế giới [WSA], các nhà máy luyện thép thế giới hiện đang áp dụng 2 công nghệ chính là lò cao – lò thổi [BF-BOF] chiếm 70% và lò điện hồ quang [EAF] chiếm 30%. Ngành luyện thép Việt Nam đang áp dụng 3 công nghệ để sản xuất phôi gồm: công nghệ BF-BOF chiếm 60%; công nghệ – EAF 30% và lò cảm ứng tần số IF chiếm 10%.
Trong xu hướng trung hòa cacbon, than đá góp phần tạo nên khoảng 70% sản lượng thép toàn cầu [2022 là 1,878 tỷ tấn]; phát thải CO2 cao hơn lượng thép sản xuất ra [khoảng 2 tấn CO2/tấn], chiếm 7 – 9% phát thải toàn cầu [3,7 tỷ tấn CO2]. Có thể nói hiện tại chưa thể thay thế hết vật liệu thép, dự báo nhu cầu 2050 khoảng 2,2 tỷ tấn. Do đó, sản xuất thép không phát thải CO2 cần năng lượng xanh khổng lồ và tăng cường sản xuất năng lượng xanh lại cần lượng thép khổng lồ.
“Sản xuất thép là nguồn phát thải CO2 chính trong ngành công nghiệp. Do đó, để đạt được các mục tiêu thep xanh về số 0 ròng cần sớm triển khai thu giữ, sử dụng và lưu trữ CO2 [CCUS]. Đến năm 2070, CCUS góp phần giảm 31% lượng khí nhà kính [800Mt/năm] trong ngành thép” – vị này nói.